W 2012 roku US National Institute of Health zebrał listę ponad 1000 badań klinicznych nad chorobą Alzheimera, których autorzy poszukiwali skutecznych sposobów leczenia. Bieżący rok natomiast przyniósł światełko w tunelu: dwie publikacje naukowe opisujące medyczne procedury, które zakończyły się sukcesem.
Artykuł opublikowany na łamach ScienceAlert prezentował badanie uczonych z Queensland Brain Institute (University of Queensland) w Australii. Za pomocą ultradźwięków udało im się oczyścić mózgi myszy laboratoryjnych z dwóch typów szkodliwych komórek białkowych. Pierwsze z nich to amyloidy, które uniemożliwiają przepływ substancji między komórkami nerwowymi. Drugie z nich to splątki neurofibrylarne, które blokują przepływ protein wewnątrz neuronów. W efekcie następuje utrata dostępu do komórek nerwowych i informacji w nich zawartych. W procedurze medycznej specjalnie przygotowane ultradźwięki pobudziły komórki mikrogleju, które usunęły niepożądane białka zalegające w mózgu. Po zabiegu u 75 procent myszy wystąpiło przywrócenie pamięci. Nie wystąpiły żadne uboczne uszkodzenia w tkance mózgowej. W trakcie zabiegu nie stosowano żadnych środków farmakologicznych. Udany eksperyment na myszach zmotywował badaczy do opracowania procedury dla wyższych zwierząt (owiec). W przypadku potwierdzenia ich skuteczności planowane są testy na ludziach.
Artykuł naukowców z Massachusetts Institute of Technology opisuje, że po proteinowym wzmocnieniu neuronów odpowiadających w mózgu za pamięć, pobudzenie ich za pomocą specjalnego światła pozwalało odzyskać zawarte w nich wspomnienia. Potwierdzono również, że w sieci neuronów istnieją dwa oddzielne mechanizmy odpowiadające za zapamiętywanie (tworzenie) oraz przywoływanie wspomnień. Zabieg przywołania wspomnień aktywuje neurony odpowiedzialne za przywołanie, a nie za przechowywanie. Co to oznacza w praktyce? Amnezja jest procesem osłabienia przywoływania informacji, nie zaś procesem utraty przechowywanych informacji. Jest to bardzo dobra wiadomość dla chorych, ponieważ oznacza, że być może zmiany chorobowe nie są nieodwracalne. Podobnie jak poprzednie badanie – przeprowadzono je na myszach laboratoryjnych. Na razie nie wiadomo, czy testy zostaną rozszerzone na inne gatunki zwierząt oraz na ludzi. Jednak sam fakt sformułowania i potwierdzenia hipotezy dotyczącej istoty chorób związanych z amnezją pozwala z optymizmem patrzeć w przyszłość i wypatrywać przełomowej, skutecznej techniki ich leczenia.
Źródło: ScienceDaily, ScienceAlert
Mariusz Ludwiński
