Medycyna i pasje

J.R.R Tolkien, znany prawdopodobnie najbardziej jako autor Hobbita i Władcy Pierścieni, był profesorem oraz badaczem języka i literatury anglosaskiej. Jego tłumaczenie Beowulfa zostanie w końcu wydane po 90 latach. Czytelnicy, dzięki dostępnemu na nowo tłumaczeniu, będą mieli okazję odwiedzić (lub odwiedzić ponownie) "długi dom" króla Hrothgara, a także uczestniczyć w bitwach Beowulfa z Grendel i jej matką, bez potrzeby nauki anglosaskiego (znanego także jako staroangielski).

Chociaż jestem przekonany o doskonałości przekładu Tolkiena, czytanie tłumaczenia nigy nie jest tym samym, czym doświadczenie oryginału. Na szczęście można znaleźć wiele projektów badawczych dotyczących Anglosasów, które stworzono zgodnie z filozofią "open source". Od podręczników i słowników do zdygitalizowanych manuskryptów - wszystkie projekty pozwalają uczyć się staroangielskiego oraz pracować z oryginalnymi materiałami źródłowymi, wystarczy posiadać połączenie internetowe i przeglądarkę.

Poniżej przedstawiam kilka projektów, które w połączeniu, pozwolą każdemu nauczyć się staroangielskiego i przeczytać Beowulfa w oryginalnym języku. Oczywiście lista nie jest wyczerpująca, ale zaprezentowane projekty są doskonałym przykładem open source'owych zasobów dla humanistyki. Dlatego, nawet jeśli ktoś nie jest zainteresowany nauką staroangielskiego, poniższe przykłady mogą być inspiracją dla pragnących rozwijać kreatywne i otwarte zasoby w innych dziedzinach.

Wstęp do staroangielskiego pierwotnie stworzony jako projekt webowy w 2001 roku przez Petera S. Bakera, profesora literatury angielskiej na Uniwersytecie Wirginii, jest elemntarzem do nauki staroangielskiego. Drukowana książka wydawana jest przez Wiley-Blackwell, ale dzięki wielu stronom zaangażowanym w projekt, wersja elektroniczna (zawierająca praktycznie całość materiału z wersji papierowej) jest dostępna za darmo dla każdego. Po prawdzie, wersja webowa pt. Staroangielski aerobik dzięki interaktywnym ćwiczeniom w niej zawartym, jest pod wieloma względami lepsza niż wydanie drukowane.

Wersja online Wstępu do staroangielskiego używa wielu współczesnych technologii internetowych, by dać do rąk czytelnikom/użytkownikom podręcznik, który został wzbogacony przez nowoczesną technikę. Jądro strony prezentuje materiał podrecznika w czytelny sposób, a glosariusz i ćwiczenia umożliwają naukę interaktywną. Strona Staroangielski aerobik używa jQuery, aby zapewnić użytkownikom przyjemny wizualnie i łatwy do użytku interfejs. Oczywiście, w nowoczesnym tworzeniu stron internetowych jQuery nie jest czymś wyjątkowo specjalnym, ale patrząc na źródła akademickie pocieszającym. Niektóre webowe źródła akademickie nie zmieniły designu i używanych technologii od lat '90.

Wstęp do staroangielskiego jest tym, czym teksty edukacyjne powinny starać się być. Wersja elektroniczna jest darmowa dla każdego pragnącego nauki (chociaż wymagane jest założenie darmowego konta, aby otrzymać dostęp do ćwiczeń online), zaś drukowana książka jest dostępna dla każdego, kto chce zakupić fizyczną kopię. Nie ma żadnych "kuponów rocznego dostępu" w papierowej wersji, żadnych "opłat subskrypcyjnych", jedynie łatwodostępna wiedza. Peter S. Baker dodaje do projektu ducha open source'a, pytając użytkowników o opinie, tak by serwis mógł "stać się tym, czym czytelnicy chcą, aby był".

Tłumaczenie: Krzysztof Baj