Niniejszy cykl artykułów podejmuje temat postawy lekarza wobec problemu dziecka maltretowanego. We wcześniejszych publikacjach autorzy omówili podstawowe zachowania oraz obowiązki lekarza w przypadku powzięcia podejrzenia o stosowaniu przemocy wobec dziecka. Autorzy opisali, jakie instytucje winny zostać o fakcie tym zawiadomione, a także jakie są uprawnienia i obowiązki lekarza w czasie składania zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa oraz w postępowaniu karnym przed sądem.
Nadto przedstawione zostały czynności, do których zobowiązany jest Sąd Opiekuńczy ze szczególnym uwzględnieniem wglądu w sytuację rodziny. Poświęcono również uwagę prawom oraz obowiązkom, które pojawiają się w toku przesłuchania, tak w postępowaniu cywilnym, jak i karnym. Stąd też koniecznym wydaje się zamknięcie niniejszego cyklu poprzez opisanie ograniczeń w przesłuchaniu lekarza, szczególnie tych związanych zzachowaniem tajemnicy lekarskiej i odstępstw od niej.
Nadto przedstawione zostały czynności, do których zobowiązany jest Sąd Opiekuńczy ze szczególnym uwzględnieniem wglądu w sytuację rodziny. Poświęcono również uwagę prawom oraz obowiązkom, które pojawiają się w toku przesłuchania, tak w postępowaniu cywilnym, jak i karnym. Stąd też koniecznym wydaje się zamknięcie niniejszego cyklu poprzez opisanie ograniczeń w przesłuchaniu lekarza, szczególnie tych związanych zzachowaniem tajemnicy lekarskiej i odstępstw od niej.
Co do zasady świadek może uchylić się od odpowiedzi na pytanie, jeżeli udzielenie odpowiedzi mogłoby narazić jego osobę lub osobę dla niego najbliższą na odpowiedzialność za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, jak również na hańbę i dotkliwą stratę majątkową. Osoby obowiązane do zachowania tajemnicy służbowej lub tajemnicy związanej z wykonywaniem zawodu lub funkcji mogą odmówić zeznań co do okoliczności, na które rozciąga się ten obowiązek, chyba że Sąd zwolni te osoby od obowiązku zachowania tajemnicy.
Osoby obowiązane do zachowania tajemnicy lekarskiej mogą być przesłuchane co do faktów objętych tą tajemnicą tylko wtedy, gdy to jest niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu.
Lekarz pozostaje zwolniony z tajemnicy lekarskiej w przypadku dziecka maltretowanego. Teza taka może zostać postawiona na podstawie przepisów, które wskazują wprost, iż dozwolone jest zwolniene z zachowania tajemnicy, kiedy jej zachowanie może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób. Ujawnienie może jednak nastąpić w zakresie niezbędnym i dla tylko dobra dziecka maltretowanego.
W przypadku dokonywania przez lekarza badania lekarskiego na żądanie uprawnionych organów i instytucji, lekarz obowiązany jest poinformować o stanie zdrowia pacjenta wyłącznie te organy.
Lekarz ma również prawo ujawnić tajemnicę lekarską, jeżeli pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyrazi na to zgodę, po uprzednim poinformowaniu o niekorzystnych dla pacjenta skutkach ujawnienia.
Niniejszy artykuł zamyka problematykę postawy lekarza wobec dziecka maltretowanego. Przytoczone w opublikowanych artykułach wskazówki stanowią jedynie ogólny zarys problemu. W przypadkach faktycznego zagrożenia dobra dziecka, by wdrożyć prawidłowe i szybkie postępowanie, warto zastanowić się nad konsultacją z adwokatem, którego doświadczenie pozwoli na podjęcie zdecydowanych kroków.
adwokat Karolina Służewska-Woźnicka i adwokat Jakub Krupka
www.kancelaria-csp.pl
www.kancelaria-csp.pl
